samedi 29 août 2015

Caɗeele Jaŋde e nder leydi Moritani

Caɗeele jaŋde ɗe njogorɗen limtode les ɗe won e majje ummii ko e Laamu, ɗeya ko e Jaagorgal kalfinaangal Jaŋde, goɗɗe ɗe ko e Renndo maa mbiya Galleeji
1)      Ustugol pirlitte ko fayti e Jaŋde
2)      Borjugol duɗe laamu
3)      Baasgol potal gila e fuɗɗooɗe hakkunde sukaaɓe leydi kala
4)      Jannginooɓe huccude to duɗe ɗe ngonaa laamu
5)      Baasgol ñiiɓgol dawrugol Jaŋde
6)      Baasgol ñiiɓgol doole ɗemngal walla ɗemɗe jannginirɗe
7)      Baasgol soɗde ɗemɗe ngenndiije e duɗe laamu
8)      Baasal duɗe timmuɗe
9)      Ŋakkugol humpito jannginooɓe
10)   Baasgol ñiiɓgol ɗowdi jaagorgal Jaŋde
11)   Baasgol yarlitaare renndo
12)   Baasgol diisnondiral hakkunde ɗowooɓe dawrugol Jaŋde e galleeji e jannginooɓe
13)   Baasgol waɗde kaalis ngam heblude sukaaɓe hade mum en naatde duɗe Tolno Lesleso
14)   Keeweendi sukaaɓe e nder suudu jannginirdu
15)   Keeweendi maccieeruuji wonande cukalel
16)   Baasgol prograammuuji waɗtorde pinal leƴƴi fof
17)   Ŋakkeende birnorɗe e nder duɗe
18)   Baasgol heblooji yerondirde e jehre golle
19)   Ŋakkeende nguura wonande sukaaɓe ummiiɓe e galleeji doofolli
20)   Jaŋde waɗteede ‘ideologie’
21)   Ardin’de dawrugol keewal janngooɓe woppa kalitee ko janngetee ko
22)   Duɗe waasde jogaade weeyo moƴƴo
23)   Baasgol laamu waɗde jannginooɓe e weeyo moƴƴo
24)   Ŋakkugol defte janngirɗe wonan’de almuɗɓe
25)   Ŋakkeende duɗe ngam jaɓɓaade sukaaɓe woppiɓe duɗe gaadanteeje
Peeje potɗe sakkeede ngam moƴƴitin’de jaŋde
Ko goonga ko ɓuri heewde e geɗe jowitiiɗe e Jaŋde ko laamu foti waɗɗaade, kono won e geɗe waɗɗii ko renndooji e galleeji.
1)      Ƴeewtaade koɗki men : seertude e koɗki gruel maa nguron. Ƴeewde tawtondirde ngam ngam waawde jogaade gure mawɗe tawa Ekkolaaji Timmuɗe ina e mumen. Ekkol class gooto walla clasuuji ɗiɗi mbaawaa moƴƴin’de jaŋde.
2)      Goongɗin’de won’de ko jaŋde ɓamtata leñol, ƴellitde renndooji e leyɗeele
3)      Yarlitaare waɗde pirlitte e jaŋde sukaaɓe
4)      Ƴeewde sosde duɗe keblooje cukalon ngam naatde Tolno Lesleso
5)      Ƴeewde huutoraade humpito jannginoɓe men yahɓe retraite so sosde Ekkol joɓeteeɗo walla yoɓde ɗumen ngam rokkude sukaaɓe Kuuruuji
6)      Ƴeewde sosde Ekkol Secondaire hedde kayhayɗi, jaɓa ƴeewde jannginooɓe humpitiiɓe, yoɓa ɗumen njoɓdi moƴƴiri ngam njanngina sukaaɓe ko nafata
7)      Hirjin’de sukaaɓe men so kooti gure yoo mbaɗ ‘ Couruuji poofte’ walla so ɓe njahaani eɓe mbaawi wallude miñiraaɓe maɓɓe
8)      Ƴeewde artirde jannginooɓe men saasɓe e nder gure men ngam njanngina sukaaɓe men
9)      Ustude golle sukaaɓe e nder galleeji haa teengti noon e sukaaɓe rewɓe
10)   Hirjin’de e anndin’de jinnaaɓe won’de jaŋde ko ‘droit’ cukalel
11)   Hirjin’de BPE hol ko foti darnde mumen
12)   Faamnude won’de ko maa duɗal, jannginooɓe e galleeji ndentina doole mumen nde jaŋde waawa ɓamtaade
13)   Ƴewde waɗde njuɓɓudi e gure he ngam so sukaaɓe njawtii fayde ‘College’ ina njahdee, ina ndefanee, ina ndeenee haa teengti noon e sukaaɓe rewɓe
14)   Hirjin’de ngam ustude ‘dewle doƴɗe’ ngam rokkude sukaaɓe rewɓe fartannge jokkude jaŋde mumen haa tolnooji toowɗi
15)   Hirjin’de jaargaaji e joom kaalisaaji en yoo mbaɗ jawdi mumen ngam maa janngi’de ɓiɓɓe mum en caggal leydi walla waɗde ɗumen e Ekkolaaji maƴƴi ɗo e Nuwaasot